Rozemarijn

Iedereen kent wel rozemarijn als keukenkruid .In de Mediterrane keuken is rozemarijn een hoofdrolspeler. Het wordt er vooral gebruikt om marinades, barbecues, soepen , bruine sausen en stoofschotels het aparte Provençaalse smaakje te geven. Vooral gegrild vlees (lam–, varkensvlees en wild) soepen smeken om rozemarijn. Ratatouille, tomaten- en auberginegerechten, maar ook in minder voor de hand liggende zoete gerechten zoals: jam en gebakjes houden veel van dit kruid.
Vers maar ook gedroogd of ingevroren behoud dit kruid zijn fijn aroma.
Maar wist u ook dat het geneeskrachtig kruid is .
Rozemarijn is een statige, aromatische struik die wel 2m hoog kan worden. Ros=dauw, marinus=zee. De struik is sterk vertakt met de bladeren zittend, leerachtig, smal met omgerolde rand. De bladeren zijn van boven donkergroen en van onderen witachtig. De lipbloemen, lichtblauw of witachtig, zijn naar verhouding klein en staan okselstandig in de bovenste takdelenen hebben 2 lange uitstekende meeldraden. De bloeitijd is van maart tot mei. Rozemarijn is niet winterhard.Gebruikte delen: De bladeren - Rosmarini Folium en de etherische olie.

Inhoudsstoffen:
Etherische olie
1-2½%, Looistoffen
Bitterstoffen
Polyfenolen
Flavonglycosiden
Alkaloïden.

Geneeskracht: Rozemarijn werkt tonisch op de bloedsomloop en op de stofwisseling en werkt ontspannend op het zenuwstelsel. Maak Rozemarijnthee niet te sterk, deze wordt dan bitter. Bitterstoffen zijn immers niet te zoeten met suiker. Drink de thee niet op de nuchtere maag.
Inwendig: Rozemarijn wordt toegepast bij verkrampte aderen, verminderde doorbloeding, verminderde bloeddruk en dergelijke. Bij lichte depressies en tijdens herstel bij bejaarden. Het bevordert de spijsvertering en is eetlustopwekkend, is enigszins krampstillend en bezit zwakke urinedrijvende eigenschappen.
Uitwendig: Bij de behandeling van spier- en gewrichtsreumatiek wordt rozemarijnspritus ingewreven. Rozemarijn werkt pijnstillend en ontsmettend. Een rozemarijnbad is verkwikkend bij vermoeidheid.

Teelt en oogst
Rozemarijn is goed in bloempotten te kweken. Ze vraagt een wind-beschutte warme plaats in de volle zon. Normaal geplant vraagt ze een droge, lichte, kalkhoudende en vochtdoorlatende grond. Rozemarijn wordt gebruikt als thee, wijn, in bad en als spiritus. Vermeerderen uit zaad is moeilijker dan het nemen van stekjes(10-15 cm)in vochtig zand, of door afleggen. Dit gebeurt in het voorjaar.
Oogsten doe je van april tot augustus. De takjes gebruik je vers of gedroogd. Hang ze in bosjes op om te drogen. Berg de blaadjes grofgemalen op in een luchtdichte pot. Doe eens een stengel Rozemarijn in een fles azijn. Gooi eens een takje Rozemarijn in uw open haard.
Wist je dat:
Rozemarijn vroeger werd gebruikt in in de zogeheten vier-dievenazijn. Tijden de pestepidemie beroofden dieven dode lichamen. Ter bescherming tegen de pest hadden zij zich besprenkeld met een azijn volgens recept:
Gelijke delen specerijen theelepel en kruiden eetlepel: 1 maand trekken, afgieten en gebruiken. Ingrediënten: Alsem, rozemarijn, salie, munt, lavendel, knoflook, wijnruit, nootmuskaat, kaneel, kruidnagel. Ook werd Rozemarijn wel in een zakje om de hals gedragen tegen de pest of verbrand in ziekenkamers om deze te ontsmetten. Symbolisch wordt Rozemarijn veel gezien bij begrafenissen en bruiloften.(Overgang naar ander leven). Een bosje Rozemarijn staat ook voor trouw en vriendschap.

Bij- en/of nevenwerkingen
Niet tijdens zwangerschap te gebruiken, niet dagelijks en niet bij hoge bloeddruk. De etherische olie niet inwendig gebruiken, deze kan ontstekingen veroorzaken in maag- darmstelsel. Een Rozemarijnbad 's avonds kan een Aslaapstoornis veroorzaken. Niet gebruiken bij hoge bloeddruk en niet 's avonds na 20.00 uur (opwekkend). Te hoge dosis thee -> ontsteking maag-darmkanaal.