Goudsbloemen

Goudsbloem is bekend als eenjarige zomerbloem die lang bloeit in de tuin. Omdat zij zich gemakkelijk uitzaait, zal zij ieder jaar opnieuw verschijnen, soms op onverwachte plaatsen. Zij staat prachtig in combinatie met eenjarige ridderspoor (blauw, roze en wit) slaapmutsje en juffertje in ´t groen, allemaal eenjarige. Het is een plant die in ieder geval thuis hoort in de cottagetuin.

Plantkenmerken
Goudsbloem is een eenjarige plant die zich gemakkelijk uitzaait. De margrietachtige bloemen met goudgele tot oranje buis- en lintbloempjes zijn net stralende zonnetjes. Zij sluiten tegen de avond wanneer de zon verdwijnt. Goudsbloem heeft een dunne penwortel en lichtgroene rechtopgaande, vertakte stengels die onder het gewicht van de bloemen vaak ombuigen. De smalle, omgekeerd ovale bladeren zijn behaard.

Goudsbloem bloeit vanaf juni tot de eerste vorst. Er zijn enkelbloemige als ook gevuldbloemeige variëteiten. Zoals bij alle composieten (samengesteldbloemige) bestaat dat wat wij als bloem zien uit een groot aantal bloemetjes.
De vruchten zijn sikkelvormige nootjes die op krulletjes lijken (Duits: Ringelblume). Deze zaden zijn winterhard en komen in jet jaar daarop als nieuwe plantjes te voorschijn.

De lange bloeitijd duidt op een grote vegetatieve kracht. Goudsbloemen hebben een harsachtige geur wat op hun ontstekingsremmende werking duidt.

Verspreiding
Goudsbloem is inheems in Midden- en Zuid-Europa en Azië, maar hij wordt overal in de wereld in tuinen gekweekt. Verwilderd groeit de Goudsbloem op akkers en in wijngaarden. Het gaat dan om de Akkergoudsbloem (Calendula arvensis).

NaamgevingDe geslachtsnaam calendula is afgeleid van het Latijnse woord calenda, bij de Romeinen de eerste dag van de maand. In landen met een zacht winterklimaat bloeit de Goudsbloem zo wat het hele jaar door, dus ook op de eerste dag van een nieuwe maand. Officinalis duidt op de geneeskracht van de plant. Officina is het oude woord voor apotheek, apothekerslaboratorium (in oude Belgische wetteksten nog steeds zo genoemd).

Teelt en oogst
Wanneer Goudsbloemen voor het eerst in de tuin gezaaid worden, kan dit het beste in april gebeuren als de grond al een beetje opgewarmd is. Als de zaailingen circa 10 tot 15 hoog zijn, moeten zij uitgedund worden op een afstand van 25 cm. Goudsbloemen houden van een losse, humusrijke bodem en vooral een plek in de volle zon.

Gebruik

Als snijbloemen staan Goudsbloemen prachtig in de vaas.

Bij de oude Egyptenaren werd de Goudsbloem gewaardeerd vanwege haar verjongende eigenschappen. In Europa gebruikte men de plant vaak in soepen en stoofpotten of om boter en kaas te kleuren. Bekend is ook dat artsen in de Amerikaanse burgeroorlogen goudsbloemen gebruikten om ermee open wonden te behandelen.

Als medicinale plant is goudsbloem bekend als ontstekingsremmend en wondhelend. Hij is bijzonder geschikt voor de behandeling van huidproblemen, uitwendige bloedingen, kneuzingen, verstuikingen, kleine verbrandingen, schaafwonden. In combinatie met toverhazelaar kan Calendula helpen bij spataderen.Er zijn Calendulapreparaten tegen ontstekingen van het spijsverteringsstelsel, maagzweren en zweren aan de twaalfvingerige darm.

Mythologie en symboliek

Volgens een Griekse mythe veranderde de zonnegod Apollo zijn geliefde Klutia in een Goudsbloem omdat zij van een ander hield. Een andere legende vertelt over het meisje Caltha die op Apollo verliefd was, wegkwijnde in haar liefdesverdriet en in een Goudsbloem veranderde.

Volgens een andere mythe zouden goudsbloemen zijn ontstaan uit de tranen van Aphrodite die om de dood van de mooie jongeling Adonis treurde. Daardoor werd de Goudsbloem het symbool van verdriet en rouw.

De Duitse naam Totenblume duidt erop dat de Goudsbloem vroeger vaak aangeplant werd op graven. In de iconografie is de Goudsbloem symbool voor droefheid, bezorgdheid en wanhoop.

Door zijn gele of oranje kleur symboliseert de Goudsbloem ook afgunst en jalousie. Volgens de christelijke traditie is de Goudsbloem gewijd aan de Maagd Maria (Marigold).

Volksgeloof

Wanneer de bloemen na 7 uur ´s morgens nog dicht zijn, komt er regen. Door gedroogde goudsbloemblaadjes met je mee te dragen, voorkom je roddel of laat je deze verstommen. Thee van goudsbloemblaadjes zou ´s nachts helderziende dromen geven. Goudsbloemen in je tuin versterken je levenskracht.

In India speelt de Goudsbloem een belangrijke rol bij rituelen. Tempels en altaren worden met goudsbloemblaadjes versierd.
Goudsbloemen, gezaaid rond het huis, zouden mieren op een afstand houden. Dit is niet zo gek, want in goudsbloemen zit de stof pyretrine die gebruikt wordt voor insectenwerende middelen.

Campagne Bomen voor Koeien stopt

De campagne Bomen voor Koeien komt na acht jaar ten einde.

Dat maakten initiatiefnemers Stichting wAarde, VARA's Vroege Vogels en Landschapsbeheer Nederland vandaag bekend. Dankzij de campagne zijn in acht jaar tijd ruim 77.000 bomen gepland die schaduw bieden aan koeien in de wei.

Bomen voor Koeien begon in mei 2000 omdat de initiatiefnemers zich ergerden aan de kale Nederlandse weilanden. Koeien in de wei konden bij felle zon met de grootste moeite een schaduwplekje vinden. De campagne streefde naast bomen ook naar hagen en houtwallen om het Nederlandse landschap wat prettiger te maken voor mens en dier.

De campagne stopt omdat veel boeren de voordelen van dier- en natuurvriendelijk landschapsbeheer inmiddels inzien, zegt een woordvoerder van Stichting wAarde. "Daarentegen sluit een ander deel van de boeren de koeien het hele jaar op in de stal. Daar kunnen we met Bomen voor Koeien weinig tegen doen.''

De initiatiefnemers willen met een laatste eindsprint uitkomen op 100.000 bomen. Door de aankoop van 'Bomen-voor-Koeien-certificaten' kunnen donateurs daaraan bijdragen.

Vlier

Er zijn maar weinige geneeskrachtige planten zo populier als de vlier.Ook als woonplaats van de huisgodenstond de vlier in hoog aanzien.Daarom is ook geen toeval dat men de vlier aantreft bij het volk >het spreekt ook van zelf dat de vlier niet zo snel werd gekapt, men zou de bescherming van de huisgoden kwijt zijn Reeds van af de steentijd zou de vlier zijn gebruikt.De bessen speelde een grote rol vanwege het sap dat een goed afvoerend middel is maar ook de moes gebruikt ze tegen hoest en verkoudheid.Van de bloesems zette men thee om het zweten op te wekken en ook een infectie ziekte mee te beschrijden In de volksgeneeskunst geldt de vlier om bloedreinigend middel bij huidaandoeningen en als middel tegen de kwalijke lichaamsgeuren.Bloesems, bladeren en schors werden gebruikt tegen reuma en jicht.Van de schors werd wel beweerd als dat er alleen een afvoerende werking heeft, als de hij van boven naar beneden is geschild.Wordt de schors van beneden naar boven geschild is het een braakmiddel.Deze mededeling staat te lezen bij Albertus Magnus en om het een ander krachtbij te zetten, voege hij eraan toe ‘et hac saepius est expertum’ (dat is vaak geprobeerd)Werkzame stoffen: in de bloemen zitten etherisch olie, zweetafdrijvende glycosiden, flavoiden en een slijmstof als belangrijkste bestanddelen. In de bladeren werd een blauwzuur vormende glycoside gevonden. Ook de onrijpe vruchten zouden deze stof bevatten

Genezende werking en gebruik: Voorop staat het gebruik van vlierthee dat als middel om te zweten bij verkoudheid met koorts en ook als voorbehoedsmiddel tegen griep en verkoudheid. In dat geval wordt de thee minder sterk gezet en lauwwarm gedronken.Bewezen is de vlierbloesem(en ook de lindebloesem) op uitstekende wijze de lichaameigen afweerkrachten te mobiliseren. Daarom zijn vlierbloesems ook bestandsdelen van kruiden theemengsels die verkoudheid die verkoudheid bestrijden

Bereiding van vlierbloesemthee:
2 flinke theelepels overgieten met ¼ liter kokend water.10 minuten laten trekken. Als thee om te zweten drinkt men een ½ liter ongeveer zo warm mogelijk. Half zo sterken en maar matig warm men de thee om verkoudheid te voorkomen en als kuur tegen reumatische klachten (3 weken driemaal daags 1 kopje thee)

artsjokken

Ik had verleden jaar 4 artisjokken planten gekocht. Ik was als een kind zo blij. Alleen het worden gigantische planten. Dit jaar heb ik er bloemen in .Ik vind het een feest hoor .In een plant zitten bloemen zo groot als me hand .Dus dat wordt smullen .Artisjokken zijn 'wilde' planten. Hiermee wordt gedoeld op het grote gebied dat de plant in beslag neemt bij de groei. Onderstaan een aantal foto's van begin juni. Artisjokken zijn overblijvende planten.
Een artisjok (Cynara scolymus) is een plant uit de composietenfamilie (Asteraceae). De plant heeft bloemen in hoofdjes en puntige omwindselbladeren. Het vertoont het merkwaardige verschijnsel van prikkelbare meeldraden: bij aanraking met bijvoorbeeld een bijentong of -poot trekken de helmdraden zich samen en komt er een snuifje wit stuifmeel vrij uit de helmknoppen.

De vlezige schutbladeren van de gesloten bloemknop worden als groente gegeten. Voor deze teelt worden stekelloze planten gebruikt, die vegetatief vermeerderd worden. In Nederland valt de oogst van de nog gesloten bloemknoppen in de maanden augustus en september. Na de oogst wordt de bloemstengel uit de plant gesneden. De planten moeten gedurende de winter vorstvrij worden gehouden door ze af te dekken met stro en plastic

De artisjok bevat een bittere stof, 'cynarine'.
-Deze stof heeft een positieve invloed op het maagslijmvlies en op de genezing van leverkwale
-Artisjoksap is ook de grondstof voor de liqueur 'Cynar'.
-Een artisjok zowel voor sier als consumptie geschikt is
-Een artisjok ziet er goed uit als de blaadjes dicht tegen elkaar liggen en er fris uitzien. Staan de schubben uit elkaar en van de knop af, dan is de knop te rijp en niet geschikt voor consumptie. De blaadjes moeten dik, vlezig en leerachtig zijn.
-Hoe verser de artisjok, hoe beter de zachte en licht bittere smaak uitkomt.
-De artisjok is gevoelig voor uitdrogen, wikkel de groente daarom in een vochtige theedoek.
-Bewaar de artisjok op een koele plaats 3 dagen in een vochtige doek.
-In de koelkast blijft deze groente 7 dagen goed in een vochtige doek.

In de moestuin en kruidentuin .2e week van Mei

Na een koude Paas hebben nu een tropische Pinksteren gehad ,Maar voor de echte Het is land van uiterste .Maar in de tuin is er genoeg te doen Alle plantje die onderglas waren geteeld kunnen nu uitgeplant worden .De IJsheiligen zijn voorbij.

In de moestuin en kruidentuin .
Rode bietjes die in april werden gezaaid zullen moeten worden uitgedund. Uit elk zaadje komen namelijk meerdere plantjes, uitdunnen is dus nodig. Hou 1 plant per 10cm over
Vroege aardappelen en erwten moeten worden aangeaard indien dit nog niet is gebeurd.
Bij hoge erwten moet steun worden aangebracht. Breng eventueel een mulchlaag van grasmaaisel aan rond de erwten.
Vroege tuinbonen toppen om aantasting door luizen te voorkomen.
Vroege zaailingen van sla, wortelen, uitjes moeten voorzichtig worden gedund. Laat de uitgedunde worteltjes en uitjes niet rondslingeren want de geur alleen al kan de wortel- en uienvlieg aantrekken.

Zaaien
Zomerbloemkool en broccoli zaaien onder koud glas. Na de ijsheiligen herfstbloemkool zaaien in volle grond
•Savooi zaaien in volle grond
•Wortelen: zomerwortelen en winterwortelen zaaien in volle grond.
•Bonen: zaai tot eind juni kleine hoeveelheden zodat je steeds verse bonen hebt.
•Witloof: zaai witloof in lijnen op 30cm uit elkaar en leg in de geulen een twintigtal zaden per meter. zaai op 1 tot 2 cm diepte.
Als de eerste echte witloofblaadjes tevoorschijn komen moet men uitdunnen tot er ongeveer 8 plantjes per meter overblijven. De uitgedunde plantjes kunnen ook worden uitgeplant maar deze geven vertakte wortels.
•Pompoen en courgettes zaaien. Na de ijsheiligen ter plaatse in volle grond.
•Kropsla en andere slasoorten zaaien.
•Snijselder, groene selder zaaien in volle grond. Na opkomst de plantjes dunnen op 15cm. Snijselder is een smaakmaker in de keuken die regelmatig gebruikt wordt. Zorg dat je voldoende zaait, en zaai met tussenperiodes.
•Radijs zaaien. Ze houden van koel weer, zaai daarom zomerteelten in de schaduw. Hou het gewas goed vochtig en onkruidvrij.
Zaai regelmatig kleine hoeveelheden. Eventueel als tussenteelt van erwten, sla.
•Schorseneer: koop vers zaad want schorseneerzaad is slechts één jaar houdbaar en zaai op een zonnige plek in lichte grond. Zaai op rijen met een afstand van 25cm, 2 à 3 cm diep. Na opkomst uitdunnen op 8 à 10cm
•Pastinaak: een oude wintergroente die herontdekt werd in de hedendaagse keuken. Zaai in rijen op 30-40cm afstand. Uitdunnen op 20 cm. Je kan ook drie zaden bij elkaar in

Voor mensen die rekening houden met de maan geven we hierbij een overzicht van enkele data die je best in het oog kan houden in mei.
12 mei Eerste kwartier
Maan in dalende knoop
20 mei Volle maan Apogeum
26 mei Maan in klimmende knoop
28 mei Laatste kwartier
Perigeum: korte afstand tot de aarde. Ongunstig
Apogeum: grote afstand tot aarde. Neutraal
Nieuwe maan: een goede periode om zieke planten, bomen, heesters en
gewassen te behandelen
Eerste kwartier: een goede periode om planten te verzorgen. Nooit bemesten!
Volle maan: ideale periode om te bemesten. Ook om geneeskrachtige kruiden te verzamelen. Niet snoeien.
Laatste kwartier: gunstige periode een putje leggen en bij opkomst de zwakste verwijderen.

basilicum

We kennen allemaal het kruid dat onze Italiaanse pasta’s heerlijk doet smaken of je maakt er een heerlijke pesto van.Wat niet zo bekent is dat het ook een genezend kruid is.Ik heb het over Basilicum
Basilicum of bazielkruid (Ocimum basilicum) wordt al duizenden jaren in cultuur gebracht. In grafkamers in de piramiden vond men al basilicumkransen. In het Grieks betekent het Konings- of koninklijk kruid. Joden geloofden dat een takje in de hand kracht zou geven. In India zou het arme mensen beschermen en wordt het als heilig kruid geofferdHet geslacht Ocimum kent meer dan zestig soorten, waarvan een aantal inheems is in tropische zones van Afrika, Azië en Amerika. Het wordt tegenwoordig in een grote delen van de wereld gekweekt als keukenkruid, ook in niet-tropische gebieden, en het groeit al eeuwenlang rondom de Middellandse Zee. Het is een zeer geliefd kruid in de Italiaanse keuken.

Botanische beschrijving: Familie: Lamiaceae
Gebruikte delen: Het kruid - Basilici Herba (vers gebruiken)en de etherische olie
Inhoudsstoffen: Etherische olie, Looistoffen, Flavonoïden
Geneeskracht: Basilicum werkt krampstillend, windverdrijvend en heeft een positieve uitwerking op de maag en spijsvertering en verstoppingen.

Inwendig: Wordt Basilicum als thee gedronken tegen winderigheid en maagklachten zoals constipatie, maagkrampen en braken. Toegevoegd als soepgroente of vers gebruikt bij vette gerechten bevordert Basilicum de spijsvertering. Basilicum wordt ook wel gebruikt als zoutvervanger bij dieetvoeding.

Uitwendig: Wordt Basilicum toegepast als gorgelmiddel bij keelontstekingen en in kompressen bij etteringen en slecht helende wonden.

Volksgeneeskunde: Fijngewreven Basilicumblad wordt wel op insectenbeten gewreven. Dat helpt dan tegen de jeuk en ontstekingen.
Het drinken van een theemix van Basilicumbladeren met Hartgespan, direct na de geboorte van een kind, ondersteunt het loskomen van de volledige placenta.
Een tinctuur van bladeren van Basilicum, Andoorn en Glidkruid helpt bij nerveuze spanningen.
Een tinctuur van bladeren van Basilicum, Alant en Hysop helpt tegen hoesten en Bronchitis.
Teelt en oogst
Basilicum wordt midden mei uitgezaaid. Daarna heel lichtjes met aarde bedekken. Na 14 dagen komt het al uit. Basilicum is gevoelig voor kou. Als je water geeft, laat dat water dan eerst staan om op omgevingstemperatuur te komen. Basilicum kan ook in bloempotten worden gekweekt. Gebruik daarvoor een zand-klei mix met een wat mineralen toegevoegd. Bescherm het kruid voor de wind. Voor medisch gebruik wordt het bloeiende kruid geoogst. Voor keukengebruik het verse blad. Men zegt dat je Basilicum nooit naast Wijnruit moet planten.
Bij- en/of nevenwerkingen
De Etherische olie liever niet toepassen bij zwangerschap. Verdere bij- of nevenwerkingen zijn niet bekend.

Pinksterbloem

We zien rond deze tijd allemaal lila tot violente bloemetjes in de weilanden dat zijn pinkster bloemen . In een vrijwel uitgestorven folkloristisch voorjaarsfeest werd rond Pinksteren uit de jonge meiden van het dorp een "Pinksterblom" (of Pinksterbruid) gekozen, die daarna met bloemen en sieraden opgesmukt zingend en bedelend door het dorp trok.

De pinksterbloem (Cardamine pratensis) is een kruisbloemige die tot een halve meter hoog kan worden. De plant bloeit met lila tot roze bloemen. De kroonbladen zijn maximaal 18 mm lang. De plant heeft een wortelrozet. De bladeren zijn samengesteld. De deelblaadjes van het wortelrozet zijn kort en breed en vaak bochtig getand. De stengelbladeren zijn smal en lang. De stengel is hol en rond. De vrucht is een hauw. Deze zijn bij de pinksterbloem smal en max. 5,5 cm lang.
De plant bloeit ondanks haar naam met name in de periode vóór pinksteren. Eind april is meestal het hoogtepunt. Met name in Friesland wordt het fluitenkruid, dat wel rond pinksteren bloeit, ook wel eens pinksterbloem of pinksterblom genoemd.
De plant komt voor in graslanden, bossen en moerassen. In een omgeving die heel nat is komt een bijzondere aanpassing voor aan dit milieu. De deelblaadjes zijn kortgesteeld en beginnen al terwijl ze nog aan de plant zitten worteltjes te vormen. Wanneer ze van de plant afvallen kunnen ze uitgroeien tot nieuwe planten. Het zaad komt in een dergelijk permanent nat milieu slecht tot ontkieming en op deze wijze kan de soort zich toch nog voortplanten.
In Nederland en België is de soort zeer algemeen. Ze komt nog steeds overal voor. Toch is ze sterk achteruitgegaan. Vroeger kleurde ze vele weilanden paars op het hoogtepunt van haar bloei. Tegenwoordig is ze door de intensivering van de landbouw meestal beperkt tot de slootkanten. Ook komt de plant voor in gazons, waar ze door het intensieve maaibeheer niet tot bloei komt. Wanneer de eerste maaibeurten achterwege blijven, blijkt door de uitbundige bloei van pinksterbloemen hoeveel de soort erin voorkomt.
Pinksterbloem werd vroeger gebruikt tegen voorjaarsmoeheid vanwege zijn hoge gehalte aan Vitamine C. De pinksterbloem werkt hoeststillend en borstreinigend. Verder kan het bij sommige vormen van suikerziekte een gunstige uitwerking hebben