donderdag 19 juni 2008

Pepermunt

Als ik thee thuis zet dan loop ik even me kruidentuin in en knip wat pepermunt of Marokkaanse munt .De Marokkanen noemen het nana

Pepermunt - Mentha x piperita
Familie
Lipbloemenfamilie - Lamiaceae (Labiatae)
Botanische naam
De geslachtsnaam 'Mentha' betekent "sterk ruikend" De soortnaam 'piperita' staat voor gepeperd.
Geschiedenis (voor alle Muntsoorten)
3000 jaar geleden al in Egypte in gebruik, het werd ook als grafgift meegegeven. in Egypte werd het kruid ook gebruikt voor het stelpen van bloedingen, het werd dan gemengd met azijn. in de bijbel wordt verteld dat Pepermunt gestrooid werd op de vloer van de synagoge. De oude Romeinen gebruikten het om wijn op smaak te brengen, de geur van Pepermunt heeft als prettige bijkomstigheid dat het de geur van alcohol verdoezeld, ook werd het gebruikt om het stremmen van de melk tegen te gaan. Bij de Grieken en Romeinen was het kruid heilig, volgens een Griekse mythe zou de nimf Minthe, de dochter van de Watergod Kokytos, een amoureuze verhouding hebben gehad met de God van de Onderwereld, Hades, dit tot groot ongenoegen van zijn vrouw, Persephone en zijn schoonmoeder, Demeter, deze laatste stortte zich in razernij op de nimf en scheurde haar aan stukken. Hades, de verdrietige minnaar liet uit de resten een geurig kruid groeien, de Munt. Plinius de Oudere verteld dat de Grieken en Romeinen zichzelf kroonde met Pepermunt en hun tafels versierde met de twijgen en hun koks gebruik maakte van pepermunt voor het op smaak brengen van hun gerechten en wijn, sommige schrijvers betwijfelen of het hier om Pepermunt gaat, mogelijk gaat het om andere soorten, ondanks dat er bewijs is dat Pepermunt werd gecultiveerd door de oude Egyptenaren. Een Christelijke legende verteld dat Maria, na de dood van Jezus, zich dagenlang uit rouw alleen gevoed had met Groene Munt, in Italië bestaat dan ook een spreekwoord dat zegt: "Wie de Groene Munt vindt en ze niet aanbidt, zal ook de Madonna niet zien als hij sterft". in de Middeleeuwen werd Munt gebruikt bij oogaandoeningen, bij zweren en rabiës (dan met zout). in Japan werden er bladballetjes van Munt gerold om bij je te dragen. Met het blad werden ook de tanden gepoetst verder bij hik, braken, oprispingen en oorpijn. Pepermunt wordt vermeldt in de IJslandse 'Pharmacopoeias' uit de 13de eeuw maar het werd pas algemeen toegepast als medicijn in West-Europa in het midden van de 18de eeuw en dan vooral in Engeland. Het werd pas erkend als een aparte soort aan het eind van de 17de eeuw (Grieve).Botanie
Vaste plant uit de Lipbloemenfamilie. Kruising van de Aarmunt (Mentha spicata) en de Watermunt (Mentha aquatica). Van de Pepermunt is de stengel roodpaars aangezet, dit geldt ook voor het jonge blad. Het blad is tegenover elkaar staand (net als bij alle Lipbloemigen). De bloemen staan in schijnkransen, ze zijn roze tot lila, de bloei is van juni tot juli.
De stengel is vierkant, de wortel onuitroeibaar met veel uitlopers, Pepermunt groeit graag langs het water, in de schaduw, de plant heeft een grote gevoeligheid voor milieuverontreiniging (vormt dan roest). Vermeerderen gaat via (wortel)stek, de plant is een woekeraar in de tuin. Er zijn ruim 600 Muntsoorten.
Gebruik
De vierkante stengels en onuitroeibare wortels wijzen op veel weerstand, de favoriete groeiplek aan het water, in de schaduw wijst op een in eerste instantie verkoelende werking, later is de werking juist verwarmend. De rode steel duidt op een werking op het bloed. Het blad is een beetje behaard, dus een milde werking op huid en slijmvliezen. De bloemen zijn roze, dit bestaat uit rood en wit, een verwijzing naar respectievelijk bloed en harmonie. De geur is een aanwijzing dat de plant via en op het zenuwstelsel werkt.
Typologie
Een mens die bescherming, warmte en omhulling nodig heeft. De mens die het liefst in een vertrouwde omgeving verblijft, teveel indrukken maken deze mensen angstig, onzeker en depressief. Een kruid dat goed is voor labiele personen, zij gaan dan openstaan voor andere ideeën en gevoelens.Inhoudsstoffen
  • Etherische olie (vooral menthol, dat zeer antibacteriële en parasietdodende werking heeft, verder ook menthon, mentola-azulaat en azyleen)
  • Looistoffen
  • Bitterstoffen
  • Vitaminen: B3 en B4
  • Flavonen
  • Rozemarijnzuur (pas dus op tijdens de zwangerschap)
  • Looistoffen
Werking
Zenuwstelsel
Opwekkend en ontkrampend bij allerlei nerveuze aandoeningen, goed bij migraine, hoofdpijn door oververhitting (zonnesteek, sauna etc.) Ook bij een zenuwuitputting en zenuwpijn. Ook bij een pijnlijke menstruatie. Maakt opgewekt. Bij kiespijn en tandvleesontsteking.
Spijsvertering
Bij teveel maagzuur, oprispingen, algemene maagklachten, misselijkheid (denk ook aan reisziekte), overgeven, slechte vertering, winderigheid en koliekpijn. De galtoevloed wordt gestimuleerd, de galafvoer verbeterd, werkt dus bij geelzucht, het heeft een krampwerende invloed op de gladde spieren van de spijsvertering. Verder uiteraard bij een slechte adem (halocitose). Ondersteunend bij de Ziekte van Crohn.
Huid
Verkoelend, verdovend bij pijn, jeuk, huiduitslag, nervositeit en warmte, de of mentholpoeder zorgt voor extra doorbloeding, dit veroorzaakt eerst een koel gevoel, later een warm gevoel. Bij zweren, slecht helende wonden, brandwonden, schurft, dauwworm (dan kompressen van de thee of de verdunde ), bij muggen. Ook bij griep en koorts, Pepermunt is dan zweetbevorderend, bij een verstopte neus inhaleren.
Overige
Natuurlijk een heerlijk kruid in de keuken.
Gebruik
Men gebruikt het blad voor de oertinctuur, in het begin van de bloei plukken. Voor de thee worden de bloeiende toppen gebruikt. Verzacht de smaak van bittere kruiden.
Let op!
Door de menthol niet geschikt voor kinderen! Als vervangend kruid kan men Kattekruid of Kruizemunt gebruiken, deze hebben dezelfde eigenschappen als Pepermunt maar dan veel milder. Verder niet gebruiken tijdens de zwangerschap, Pepermunt kan huidirritatie veroorzaken, niet gebruiken wanneer homeopathische middelen worden gebruikt, niet langdurig gebruiken, deze waarschuwingen gelden ook voor de etherische olie.

Geen opmerkingen: