Nagelkruid (Gneum urbanum)

Het was van het weekend hier lekker weer.Ik heb al een boel in februari voor gezaaid.Nu heb ik er profijt van.Na dat ik een hoop zaden mee genomen had bij het Muiderslot.Daar heb ik deze plant nu ook van.

Nagelkruid (Gneum urbanum)
gewoon nagelkruid is een in de Benelux vrij algemeen voorkomende, 30-60 cm hoge kruidachtige plant in de rozenfamilie (Rosaceae). De wetenschappelijke soortnaam urbanum is afgeleid van het Latijnse woord voor stad, omdat ze vroeger vooral in de buurt van steden en dorpen voorkwam.
De Nederlandstalige naam van deze plant heeft geen betrekking op de op nagels lijkende weerhaakjes van de vruchtjes, maar op het feit dat de wortel naar kruidnagel ruikt.
Uit een korte, dikke wortelstok ontspringt een rechtopstaande, vertakte stengel. De bladeren zijn geveerd, waarbij de onderste stengelbladen een vergroot topblad hebben. Ze heeft vrij grote steunblaadjes.
De lang gesteelde, alleenstaande bloem heeft groene kelkbladen en 5 gele, afstaande kroonbladen. Deze laatste hebben wel een nagel, maar deze is niet heel duidelijk. De kroonbladen zijn ongeveer even lang als de kelkbladen. Van bovenaf gezien wisselen kelk- en kroonbladen elkaar af. De 8-12 mm grote bloemen zijn rechtopstaand. Ze bloeit van mei tot september/oktober. na de bloei zijn de kelkbladen teruggeslagen.
De vruchten hebben duidelijk haakvormig gekromde naalden. Hierdoor blijven ze gemakkelijk in kleding van mensen of in de vacht van dieren haken, waardoor ze over grote afstanden verspreid kunnen worden. Ook komt verspreiding door regenwater voor.

Medisch
De wortel bevat eugenol. Dit is een desinfecterende, plaatselijk pijnstillende stof. In grote hoeveelheden kan dit gevaarlijk zijn. Hiernaast bevat de plant etherische oliën
, bitterstof, tannine, het glycoside geïne, en leucoanthocyaninen. Gedroogde wortels en verse, voor de bloei geplukte bladeren van de plant werden vroeger als aftreksel gebruikt tegen maag- en darmstoornissen, diarree, en tegen ontsteking.

Voedsel
In de middeleeuwen werd nagelkruid gebruikt om kruidenwijn uit te brouwen en ook werd het toegevoegd aan bier om te voorkomen dat het zuur zou worden. Tegenwoordig wordt er van de gedroogde plant nog wel thee gemaakt. De bladen kunnen, mits voor de bloei geplukt, worden gebruikt in salades en soepen.
Overig
In de middeleeuwen werd het "het gezegende kruid" genoemd, een vroegere botanische naam herba benedicta is hiervan afgeleid. Zo stelt de Ortus Sanitatis uit 1491: "waar de wortel hiervan in een huis bewaard wordt, kan de satan niets uitrichten", en "als een man dit kruid draagt, kan geen giftig beest hem deren".
Toepassing

• Ontstekingsprocessen van de maag,
• ontstekingen van het darmstelsel
• gebrek aan eetlust,
• nerveuze spanningen.

De tinctuur werkt verder samentrekkend en wordt daarom toegepast voor het spoelen van de mondholte, o.a. bij bloedend tandvlees, slijmvliesontstekingen en paradentose.