woensdag 5 maart 2008

Knolvenkel

Ik zat te denken wat ik nog in me knollenveld wou zetten.Naast de kruiden, tomaten, pepers en courgettes wil ook een beetje lekkere groenten hebben.Ik zat in een van boeken te neuzen en vond het geneeskrachtig en je kunt er de lekkerste gerechten mee maken.

Knolvenkel
De naam venkel is afkomstig van het Latijnse woord foenum, wat hooi betekent. De Romeinen vonden namelijk dat de sterk aromatische geuren van de venkel op de geuren van hooi leken.
Toch stond venkel ook weer niet altijd in een goed daglicht. De Griekse mythologie bijvoorbeeld verhaalt over Prometheus, die tegen de wil van de goden het vuur naar de mensen bracht. Om het gloeiende kooltje, dat hij van de berg Olympus had gestolen, te vervoeren, verpakte hij het in een venkelstengel. Het kwam de titaan duur te staan; hij werd aan de rotsen geketend, waarna een gier zich dagelijks tegoed deed aan zijn lever, die 's nachts weer aangroeide. De oude Grieken daarentegen hielden er hun verlichting aan over. Indachtig het gloeiende kooltje, gebruikten ze het witte merg van uitgedroogde venkelstengels als tondel in een toorts van harde schors. De gezonde aspecten van venkel zijn ook al sinds de oudheid bekend
De oude Grieken gebruikten venkel als vermageringsmiddel en noemden het 'marathron' dat 'dun worden' betekend. In de Middeleeuwen kauwde men tijdens de preek op venkelzaad om het rommelen van de maag tegen te gaan.
Venkelzaden werden van oorsprong ingezet bij allerlei problemen met de spijsvertering zoals indigestie, winderigheid, buikklachten of krampen. Maar ook voor de 'geestelijke gezondheid' werd venkel ingezet; ter verdrijving van duivel en zijn gevolg van heksen en boze geesten.
Venkel is een zeer gezonde groente, het bevat weinig calorieën, is ook volkomen vetvrij en is een goede bron van mineralen. Daarnaast wordt venkel nog steeds gebruikt als geneeskrachtig kruid, waarbij overigens alleen de (gedroogde) zaadjes van de venkelplant worden gebruikt voor heilzame doeleinden. Het is bekend dat ze de spijsvertering bevorderen, de vorming van darmgassen tegen gaan en helpen tegen een opgeblazen gevoel.
Deze droge venkelzaadjes hebben een koortswerende, pijnstillende en hongerremmende werking. Daarnaast is het een goed kalmeringsmiddel voor kinderen.
Ook bevatten de zaadjes een specifieke stof die ongeveer dezelfde werking heeft als het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Venkelzaad geeft dan ook verlichting bij allerlei typische vrouwenklachten die het gevolg zijn van een te lage oestrogeenspiegel in het lichaam. Zoals overgangsklachten en menstruatieklachten. Bovendien stimuleren venkelzaadjes de productie van moedermelk bij moeders die borstvoeding geven.
'Gewone' venkel is natuurlijk bij de supermarkt, groentespeciaalzaak of op de markt verkrijgbaar, voor het zaad zult u bij reformhuis of drogist terecht kunnen.
Het eetbare gedeelte van de venkel bevat per 100 gram:
  • Energetische waarde 51 kJ
  • Eiwit 1 gram
  • Koolhydraten 2 gram
  • Kalium 400 mg
  • Natrium 70 mg
  • Calcium 70 mg
  • Fosfor 45 mg
  • IJzer 1,4 mg
  • vitamine C 5 mg
  • Caroteen 0 mg

Knolvenkel wordt gekweekt voor de bovengrondse knol, die eigenlijk geen knol, maar een bol is. Bovenaan loopt de bol uit in zeer fijn blad. Het keukenkruid venkel vormt geen bol en daarvan kan alleen het blad worden geoogst en gegeten. Van knolvenkel kan zowel de bol als het loof worden gegeten.
Net als haar familieleden selderij, peterselie en kervel bevat knolvenkel etherische oliën. Knolvenkel heeft een uitgesproken zoete anijsachtige smaak, ze kan zowel rauw als gekookt worden gegeten.

Teeltwijzen
De late herfstteelt, waarbij na 20 juni gezaaid wordt, is veruit de belangrijkste teelt. Venkel is namelijk een langedagplant en schiet dus gemakkelijk door als de dagen lang zijn. Bovendien is het een gewas dat snel en regelmatig moet kunnen doorgroeien; op een groeistilstand reageert knolvenkel met doorschieten, en ook hoge temperaturen bevordert het schieten. Ondertussen zijn er wel nieuwe selecties van knolvenkelzaden die minder schietgevoelig zijn, en daardoor ook vroeger gezaaid kunnen worden.
Zaai bij voorkeur buiten ter plaatse, maar bij vroegere teelten kan beter onder glas worden voorgezaaid.

Opkweken
Zaai bij de zomerteelt onder glas voor, om grote temperatuurswisselingen (en daarmee een hoger schietkans) te voorkomen. Na 4-5 weken kunnen de plantjes worden uitgeplant, wanneer de plantjes 3-4 echte bladeren hebben.
Voor de zomerteelt zaai je direct buiten, in rijen.

Teeltzorgen
Knolvenkel heeft veel water nodig. Zeker op zandgronden zal regelmatig begieting plaats moeten vinden, ook weer om het schieten te voorkomen. Mulching is goed toe te passen om onkruid te weren en vocht vast te houden. Knolvenkel kan 3 graden vorst verdragen.
Oogst en bewaren
Na 3 groeimaanden is knolvenkel oogstrijp, de knollen wegen dan 250-300 gram. Laat ze niet te groot worden, dan worden ze vezelig en taai.

Geen opmerkingen: